iF: "Nire lanetan eztabaiden eta harremanen bitartekari izatea dut gustuko"
2022ko Irailaren 2a | Juan Luis Romatet | Baleike
iF Matxikote Jorajuria (Uztaritze, 1977) artistak Er(r)otik erakusketa zabalduko du gaur arratsaldean Alondegiko Oxford aretoan. Kolorez betetako margo handi bezain indartsuek, eta Berria egunkario Hitza gehigarrirako sortutako marrazkiek osatzen dute irailaren 18ra arte bisitatu ahal izango den erakusketa.
Handiak ez, erraldoiak dira iF-ek Er(r)otik erakusketarako sortutako lanak. Bat izan ez ezik, beste guztiak espresuki erakusketa honetarako sortu ditu Lapurdiko artistak. Horietako bat pasa den ostiralean amaitu zuela dio. Obra hauek behin gelaren ezaugarriak ikusi ondoren sortu dituela azaldu iF-ek. "Ni, gainera, obra oso handien zalea naiz", dio.
Gai sozialek garrantzia berezia dute Uztaritzeko artistaren obretan. "Nire lanetan eztabaiden eta harremanen bitartekari izatea dut gustuko, eta, beraz, gai sozialak eta ukitzen nautenak jorratzen ditut. Eskubideen inguruko gaia lantzen dut; bada hori nire obraren hari bat, direnak askatasuna eta eskubideak". Errefuxiatuen drama, klima aldaketa, puri purian dauden gaiek osatzen dute Er(r)otik erakusketako margolan handiak. "Aktualitateko gaiak hartzen ditut, eta zeharka lantzen ditut. Denbora berean, erakutsi nahi dut gertakari horiek dauden bitartean ere batzuoi gure hizkuntza eskubideak urratzen zaizkigula. Horregatik, askotan, ahoak estalita agertzen dira. Adierazi nahi dut hori dena gertatzen ari den bitartean euskaraz egiteko eskubidea urratzen zaigula".
Horiez gain, Berria egunkariko Hitza gehigarrirako sortutako lanak ere erakutsi nahi izan ditu artistak erakusketa honetan. Aretoko hormetan jarri ditu lan hauek. Tamaina txikiko obra hauek mihizeetan landutoaren oinarri edo abiapuntu izan dituela azaldu du iF-ek. "Aktualitatea eta nire baloreak nahasteko pista eman zidan, era figuratibo eta abstraktuagoan lantzeko. Abstraktua diot, nire obrek beti dute oinarri oso konkretua. Gaia ezagutu gabe pentsa dezakezu abstraktuak direla, baina zentzua eman behar diot, zerbait azaltzeko eta hitz egiteko oinarria izan behar du".
Galdetuta ea tamaina txikiko lanetatik handirako pausoa zaila egiten zaion, alderantziz dela erantzun du iF-ek. "Lizeoan batxilergoa eta arte plastikoak ikasi nituen, eta orduan ere gauza eraman ezinak egiten nituen, oso handiak. Gela osoa okupatzen nuen! Arte Ederretan hasi nintzenean ere erakutsi nuen obra mexikar margolan batean oinarritu zen, eta hura ere oso handia zen. Zaletasun hori betidanik izan dut. Monumentuak ere egin izan ditut erorientzako, eta txikiagoa lantzen dudanean ilustrazio aldetik noala esango nuke. Berriari esker hasi nintzen ariketa honetan, eta dagoeneko hiru urte daramatzat lan hau egiten".
Txikidanik izan du iF-ek arterako zaletasuna. "Besterik ez nuen ikusten. Denbora batean, nituen arazo batzuengatik, utzi egin nuen, eta hor beste bide bat hartu nuen, denborarekin osagarria bihurtu dena. Grafikagintzan hasi nintzen, eta militantzian ere murgildu nintzen. Arte Ederrak egitera Frantziara joan behar izan nuen, eta hor piztu zitzaidan nire euskaltasunaren behar hori. Ikasteaz gain, herriko mugimenduetan-eta murgildu nintzen, gazte mugimenduetan eta. Marrazten eta jarraitzen nuen, baina 2009an erabaki nuen artea berriro ere sakon lantzeko. Hor hasi nintzen militantzia eta artea uztartzen".
Estilo edo teknika batean geratzearen oso zalea ez dela dio artistak; ateak berrikuntzetarako zabalik dituela dio. "Badut kezka bat eta da iruditzen zaidala dena asmatuta dagoela. Gero, teknika batekiko dependentzia hori ere ez zait gehiegi gustatzen, ezta ezaguna dudan zerbaitetan ixtea ere. Maite dut eraldatzea, maite dut aniztasuna, eta 2009-2010 hartan hasi nintzen berriro praktikatzen, eta uste dut orain lortu dudala zerbait nirea, artelan anitzak osatuz osotasuna ematen diona nire baloreei, ametsei, bizitzen dugunari, edo agian utopiei".
Erakusketa irailaren 2tik 18ra izango da zabalik, egunero, 18:30etik 20:30era. Asteburuetan eta jaiegunetan zabalik izango da eguerditan ere, 12:30etik 14:00etara.
La exposición 'Er(r)otik' de iF Matxikote, hasta el día 18 en la sala Oxford
2022ko Irailaren 4a | Sara Utrera | Diario Vasco
'Adar lotuak' erakusketa, irailaren 4ra arte ikusgai Aroztegin
2022ko Agorrilaren 17a | Jon Irizar | Goiena
iF Matxikoteren atzera begirakoa eskultura eta pintura bidez
2021eko Azaroaren 23a | Euskadi Irratia
Bizipenak eta aldarrikapenak, artelan bihurtuta
2021eko Azaroaren 5a | Tolosaldeko Ataria
C'est pas pour rien qu'on le faisait déjà dans les cavernes...
2021eko Martxoaren 11a | Radiokultura
Nire artea ez da kasualki erortzen … (iF Matxikote - Ttok 2/2)
2021eko Martxoaren 10a | Radiokultura
Pantera arrosak nau askatasun adierazpenarat eraman … (iF Matxikote - Ttok 1/2)
2021eko Martxoaren 4a | Radiokultura
Basajaundereak eta Izotz ertzak elkarbizitzan
2020eko Urriaren 14a | Euskadi Irratia | Nekane Peñagarikano
IF artista et Xalbador kolegioko ikasleen arteko elkarlanaren emaitza aurkeztu dute
2020eko Ekainaren 30a | Gure Irratia | Panpi Merkapide
tTok, l'art dans la forme et dans le fond
2019ko Abenduaren 12a | Laurent PLATERO | Mediabask
tTok, la nouvelle galerie d'art, est née
2019ko Azaroaren 25a | Sud Ouest - Belxa
Ttok: artistentzat erakusleiho berri bat Uztaritzen
2019ko Azaroaren 13a | Gure Irratia
GaztEKaitza: lau artisten lanak ikusgai Donibane Garazin
2019ko Urriaren 3a | Kazeta.eus
Un bel hommage rendu à Mikel Laboa
2018ko Azaroaren 30a | Sud-Ouest - Belxa
Yves Matxikote ou l'art vu en rose
2014ko Azaroaren 10a | Sud-Ouest
Les mâles fantasmés d'Yves Matxikote contraints à se retirer
2011eko Abenduaren 9a | Le Journal du Pays Basque
iF artista lapurtarraren lanak, Zelai Arizti Kultur Etxeko erakustokian
2011eko Irailaren 27a | Goierriko Hitza